Mijten, luizen, vlooien, wormen bij konijn en knaagdieren
Mijten (schurft), vlooien en luizen kunnen hinderlijk zijn voor het konijn en knaagdieren. Deze parasieten veroorzaken vooral schilfering en haaruitval en dat waar het dier het meeste last van heeft: Jeuk. Het is dus het beste om parasieten bij uw konijn of knaagdier te voorkomen en wanneer ze er toch last van hebben dit direct goed te behandelen. Gebruik nooit zomaar de middelen die bij hond en kat gebruikt worden, want deze kunnen giftig zijn voor de kleindieren. Frontline bij het konijn is hiervan een berucht voorbeeld.
Mijten bij het konijn en knaagdier
Er zijn verschillende soorten mijten. De belangrijkste zijn:
- De vachtmijt
De vachtmijt geeft vooral veel losse haren. Maar ook jeuk: de diertjes krabben en bijten zichzelf en zo ontstaan wondjes, roos en kale plekken. De veroorzaker is de Cheyletiella parasitovorax. Deze is goed te vinden door met een vlooienkam de huid uit te kammen en dan de schilfers onder de microscoop te bekijken. We zien dan de mijten en de eitjes. Een andere vorm van vachtmijt is Leoparacarus gibbus, deze is op de haren te zien onder de microscoop, en geeft een kale huid zonder schilfers. De haren vallen als vanzelf uit doordat de haarschachten worden aangetast.Konijnen en knaagdieren die last hebben van de vachtmijt zijn het beste te behandelen met Selamectine (Stronghold). Dit is een effectief en veilig mijten- en vlooienmiddel voor bijzondere dieren, zoals konijn, cavia en rat. Het is echter geregistreerd voor hond en kat en niet voor bijzondere dieren. Indien we als behandelend dierenarts denken dat er een diergeneeskundige noodzaak aanwezig is dan mogen we via de cascades behorend bij het Diergeneesmiddelenbesluit en de Diergeneesmiddelenregeling gebruik maken van Stronghold bij het konijn. De dosering is: voor dieren <800 gram lichaamsgewicht: gedeelte van pipet Stronghold pup/kitten (15 mg=0.25ml), dieren tussen 800 gram en 2.5 kg: 1 pipet Stronghold pup/kitten (15 mg=0.25ml) en dieren zwaarder dan 1.5 kg: 1 pipet Stronghold volwassen kat (45 mg). - Huidmijt of schurft
De huidmijt geeft schurft bij het konijn en het knaagdier. Schurft kenmerkt zich door jeuk, vooral bij de oren en andere plekken op de kop. Echter ook op de rest van het lichaam kunnen de gevolgen van de jeuk zichtbaar zijn: kale plekken en wondjes. De diagnose is te stellen door een huidafkrabsel onder de microscoop te bekijken. Dit afkrabsel moet diep uit de huid worden genomen (tot bloedens toe) want de mijten leven in gangen in de huid. Deze mijt is vaak wel lastig te vinden. De huidmijt heeft de naam Notoedres cati of Sarcoptes scabiei. Demodex cuniculi is het maar zelden, deze leeft in de talgklierzakjes van de haren en is microscopisch gemakkelijk te vinden.De huidmijt is goed te behandelen met Ivermectine. - Oormijt
Flappert uw konijn of knaagdier veel met de oren? En krabt hij ook aan zijn oor en schudt hij met de kop? De kans is groot dat hij last heeft van oormijt. We zien dan ook vaak bruine korsten in het oor. We zien oormijt vooral bij jonge dieren en bij dieren uit een kinderboederij of opvang. We zien dan ook dat alle dieren er last van hebben. Om de diagnose zeker te stellen kijken we met een otoscoop in het oor en we zien de oormijten dan kruipen.Konijnen en knaagdieren die last hebben van oormijt zijn het beste te behandelen met Selamectine (Stronghold). Dit is een effectief en veilig mijten- en vlooienmiddel voor bijzondere dieren, zoals konijn, cavia en rat. Het is echter geregistreerd voor hond en kat en niet voor bijzondere dieren. Indien we als behandelend dierenarts denken dat er een diergeneeskundige noodzaak aanwezig is dan mogen we via de cascades behorend bij het Diergeneesmiddelenbesluit en de Diergeneesmiddelenregeling gebruik maken van Stronghold bij het konijn. De dosering is: voor dieren <800 gram lichaamsgewicht: gedeelte van pipet Stronghold pup/kitten (15 mg=0.25ml), dieren tussen 800 gram en 2.5 kg: 1 pipet Stronghold pup/kitten (15 mg=0.25ml) en dieren zwaarder dan 1.5 kg: 1 pipet Stronghold volwassen kat (45 mg). - Oogstmijt
De oogstmijt, ook wel de herfstmijt genoemd, komt plaatselijk in Nederland voor op kalkrijke gronden in grasstroken langs het water. Een infectie met herstmijt bij konijnen komt niet veel voor en als het voorkomt dan is het rond augustus (oogstmaand). De oogstmijten zitten vooral op de kop van het konijn, vaak op één plek op de neus. Mensen kunnen trouwens ook last hebben van de oogst mijt. De behandeling van oogstmijt gebeurt met een pincet en scherpe lepel. Hiermee haal je de mijten van het dier af. Wanneer uw konijn de oogstmijt in augustus heeft opgelopen dan is het vrijwel zeker dat ze de jaren erna weer besmet worden met deze mijt. Voorkom dus in deze periode dat uw konijn buiten in struiken, bosjes en gras langs het water kan komen.
Vlooien bij knaagdieren en het konijn
Konijnen en knaagdieren kunnen vlooien oplopen. Vaak gebeurt dit via egels. Egels hebben vaak en veel vlooien bij zich. Vlooien kunnen ook bij konijnen jeuk geven en kunnen de ziekte Myxomatose overdragen.
Behandel een konijn met vlooien nooit met Frontline. Frontline is gif voor het konijn. Konijnen en knaagdieren die last hebben van vlooien zijn het beste te behandelen met Selamectine (Stronghold). Dit is een effectief en veilig mijten- en vlooienmiddel voor bijzondere dieren, zoals konijn, cavia en rat. Het is echter geregistreerd voor hond en kat en niet voor bijzondere dieren. Indien we als behandelend dierenarts denken dat er een diergeneeskundige noodzaak aanwezig is dan mogen we via de cascades behorend bij het Diergeneesmiddelenbesluit en de Diergeneesmiddelenregeling gebruik maken van Stronghold bij het konijn. De dosering is: voor dieren <800 gram lichaamsgewicht: gedeelte van pipet Stronghold pup/kitten (15 mg=0.25ml), dieren tussen 800 gram en 2.5 kg: 1 pipet Stronghold pup/kitten (15 mg=0.25ml) en dieren zwaarder dan 1.5 kg: 1 pipet Stronghold volwassen kat (45 mg).
Luizen
Luizen zuigen bloed en beschadigen zo de huid van het konijn en knaagdier. In de vacht legt een luis witte eitjes, ze zijn dan ook in een donkere vacht goed zichtbaar. Besmetting van dier naar dier is bij luizen minder aan de orde. Wel kan ook de luis Myxomatose naar het konijn overdragen. Behandel een knaagdier of konijn met luizen met ivermectine en vergeet niet ook de ligplek en de vacht goed schoon te maken.
Schimmels bij knaagdier en konijn
Schimmels komen veel voor bij dieren. Vaak zonder dat die schimmels klachten veroorzaken bij het dier. Wanneer een dier een verlaagde weerstand heeft dan kan een schimmel toeslaan en een dunne huid en kleine korstjes op de huid veroorzaken. Zonder behandeling kunnen die beschadigingen van de huid grote kale plekken worden. Schimmels zijn besmettelijk van dier naar dier en soms ook naar mens. Schimmels zijn vaak hardnekkig en behandelen moet dan ook consequent gebeuren. Een bijzondere vorm van schimmel is Ringworm. Het is te zien doordat er een ring in de huid van konijn of knaagdier ontstaat, vanuit het midden treedt er namelijk genezing op. Ringworm kan jeuk geven die niet erg pijnlijk is.
Madenziekte bij konijnen
Madenziekte, ook wel Myasis genoemd, is een groot gevaar voor konijn in de zomer maanden. Bij warmte is de groene vleesvlieg een bedreiging voor het konijn. Deze vliegen leggen eieren in vieze haren, bijvoorbeeld bij plakpoep rond de anus en onder de staart van het konijn. Ook bij andere ontstekingen van de huid kan de vlieg zich nestelen op het konijn. De aangekoekte poep bij het konijn wordt vooral veroorzaakt doordat het konijn te veel eten krijgt aangeboden. Een konijn heeft namelijk 2 soorten keutels, gewone en blinde darm. En konijn eet die blinde darm keutels altijd op (coprofagie). Wanneer dit niet gebeurt dan geeft dit plakpoep rond de anus van het konijn. Juist die blinde darm keutels zijn namelijk erg plakkerig. De vliegen leggen eitjes op d aangetaste huid en dan ontstaan maden. De witte maden kunnen heel klein zijn maar ook 1 cm lang en ze zijn zeer bewegelijk. Die maden maken gaten in de huid van het konijn en richten zo enorme schade aan. Heeft uw konijn madenziekte? Ga dan naar uw dierenarts, vaak is een behandeling onder narcose noodzakelijk.
Voorkom de madenziekte ten alle tijde. Geef een konijn maar 20 gram voer per kg lichaamsgewicht + altijd hooi. Wanner er toch plakpoep komt, verwijder deze dan direct met lauw water en houdt het hok fris en schoon. Myiasis spray is een effectieve spray die helpt en ondersteunt bij Myasis. De spray doodt de vliegen en de maden op het konijn.
Wormen bij knaagdier en konijn
Ook bij knaagdieren en konijnen komen wormen voor. Dit kunnen verschillende soorten zijn. Bij het konijn is de meest voorkomende de Pinworm. De besmetting komt door het eten van eitjes van de worm. De besmetting kan al gebeuren kort na de geboorte vanuit de moeder van het dier. Ook andere konijnen (buiten) zijn een bron van infectie. We zien bij een worminfectie meestal afwijkende keutels, vaak minder en te kleine. Ook slijmdraden worden wel gezien. De pinworm kunnen we met het blote oog zien zitten op de keutels.
We behandelen worminfecties, met name de spoel- en zweepworm, bij knaagdier en konijn met een antiworm middel op basis van ivermectine. De pinworm van het konijn is hier echter niet bijzonder gevoelig voor. Beter is dan op voorschrift te behandelen met Panacur (cascaderegeling).
E. Cuniculi bij het konijn
E. Cuniculi is een zogenaamde protozoaire ziekte. Een protozoa is een ééncellig organisme die iets groter is dan een bacterie. Deze besmetting komt bij het konijn vaak voor. De E. Cuniculi nestelt zich met name in zenuwweefsel. De symptomen zijn: hersenproblemen, achterhandsproblemen, blaas- of nierproblemen, heen en weer bewegen oogbol, vermageren zonder reden. De diagnose is lastig te stellen en behandelen heeft het meest zin wanneer u er snel bij bent en uw dierenarts bezoekt.
Vragen?
Neem gerust contact met ons op: [email protected]
Drs. Robin Holle
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl